Dierenbeschermingsorganisaties *) hebben opnieuw een verzoek om handhaving ingediend om zo te voorkomen dat met Pinksteren weer een haan in een mand achttien meter omhoog wordt gehesen. De haan, zo is de bedoeling, zal daar tot einde Tweede Pinksterdag verblijven. Dit is onderdeel van een jaarlijks terugkerend volksfeest op Schiermonnikoog.
De spanning stijgt op Schier, nu diverse deskundigen het handhavingsverzoek blijken te steunen. Deze deskundigen verklaren dat er sprake is van dierenmishandeling. In dat geval kan de handhavende instantie – de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland – niet lijdzaam toezien. Ook in voorgaande jaren zijn verzoeken om handhaving ingediend, maar daar werd toen geen gehoor aan gegeven.
Bas Rodenburg spreekt zich duidelijk uit
Bas Rodenburg, hoogleraar aan de Universiteit van Utrecht, betoogt in een schriftelijke verklaring dat het welzijn van de haan wordt benadeeld, ondanks het feit dat de haan de beschikking heeft over water en dat hij met behulp van een camera wordt gevolgd.
”Kippen en hanen zijn sociale dieren. Isolatie van soortgenoten is voor kippen een ernstige stressor. Ter illustratie: als wij als onderzoekers gedragstesten willen doen waarbij kippen langer dan 15 minuten individueel getest worden (in isolatie van soortgenoten) dan moeten wij daarvoor toestemming vragen van de Centrale Commissie Dierproeven (CCD). Daarvoor moeten wij dan beredeneren hoe de welzijnsaantasting opweegt tegen het belang van de proef. Drie dagen sociale isolatie is een hele lange periode, zeker omdat het dier ook geen idee heeft hoelang de situatie nog zal duren (geen controleerbaarheid en voorspelbaarheid). Als het zou gaan om een andere diersoort, bijvoorbeeld een hond, zou dat voor iedereen onacceptabel zijn. Waarom zouden we anders oordelen over een haan?”, aldus Rodenburg.
Welzijn van haan aangetast
Hij voert verder aan dat ook andere ethologische behoeften van de haan, zoals roesten, scharrelen en stofbaden in de mand maar beperkt mogelijk zijn. ”Kortheidshalve sluit ik me wat die aspecten betreft aan bij de verklaring van collega Jeroen van Rooijen. Ik kom tot de conclusie dat het welzijn van de haan van Kallemooi wel degelijk wordt aangetast door het opsluiten in de mand. Met name het sociale isolement van een sociaal dier en de onvoorspelbaarheid van de situatie wegen daarbij voor mij zwaar. Daarmee kun je dus stellen dat er hier sprake is dierenmishandeling omdat in mijn ogen ‘zonder redelijk doel of met overschrijding van hetgeen ter bereiking van zodanig doel toelaatbaar is, bij een dier de gezondheid of het welzijn van het dier wordt benadeeld’”
Vorig jaar hebben Comité Dierennoodhulp en House of Animals aangifte gedaan tegen de Kallemooicommissie die het evenement elk jaar organiseert. Het OM heeft daar toen niets mee gedaan. Genoemde organisaties hebben daarop hun beklag gedaan bij de advocaat-generaal. Deze oordeelde dat het OM te voorbarig is geweest. Er was volgens de advocaat generaal wel degelijk sprake van aantasting van het welzijn van het dier. Het bestaan van een traditie is geen vrijbrief voor het overtreden van de wet (artikel 12 van het wetboek van strafvordering). ”Gedragingen die de betamelijke grens overschrijden dienen dan ook vervolgd te worden of in elk geval nader onderzocht te worden.” Het gerechtshof in Leeuwarden heeft de zaak nu in behandeling.
Update 19 mei 2024: De mand met haan is op 18 mei rond middernacht omhoog gehesen, zo meldt RTV NOF. De handhavende instantie RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland heeft de Kallemooicommissie daarvan kennelijk niet weten te weerhouden.